Recensie voor rubriek "Uitgelezen"'Het verrukkend wonderlijke en verdervend rampzalige: overpeinzingen van een reiziger in Japan' Eerder mocht ik het boek 'Fietsen naar Rome met Marcus Aurelius' van dezelfde auteur voor dit tijdschrift bespreken. Ik sloot toen af met de volgende woorden: 'Momenteel werkt Marjolein Steenveld alweer aan een reisverslag van een fietstocht door Japan. Ik zie er naar uit.' Japan is voor velen nog steeds een mysterieus en mystiek land met een ondoorgrondelijke en introverte volksaard. Voor Marjolein Steenveld is de belangstelling dan meteen gewekt. Zij heeft een bovengemiddelde interesse, of beter: fascinatie, voor andere, spirituele non-materialistische culturen, zo bleek al uit het vorige boekje. De wijze van verplaatsing staat buiten kijf. 'We reizen per fiets; traag en aandachtig als tijdens een Zenmeditatie' (pagina 8). Het boek intrigeert vanaf de titel. 'Het verrukkend wonderlijke en verdervend rampzalige' verwijst naar de tegenstellingen die Japan domineren. Enerzijds het serene, eenvoudige en terughoudende, anderzijds het moderne, commerciële vooruitgangsdenken. Enerzijds de stilte, de rust en kalmte, anderzijds de bedrijvigheid, de haast, het consumentisme, de efficiëntie. Enerzijds getemde orde, discipline en dienstbaarheid, anderzijds respect voor het imperfecte en ook de desinteresse. Steenveld leert (voor zichzelf en daarna voor de lezer) te waarderen dat in Japan een dualistische grondhouding wordt gekoesterd. Partner Enrico zorgt voor een overzicht met fietsroute-data. Allicht tekenend voor zijn rol dat dit in bijlage gebeurt, want tussen de regels door merkt de lezer dat Enrico een stuk minder geïnteresseerd is in de lokale gebruiken en rituelen. Dit had wellicht als spanningsbron gebruikt kunnen worden. Het had het boek wat pittiger gemaakt, maar de keuze van Marjolein Steenveld om zich te concentreren op haar eigen gedachtenspinsels is goed te pruimen. Marjolein Steenveld laat zien dat je een fietsreisboek kunt schrijven zonder dat het fietsen domineert. De fiets is voor haar hooguit een vehikel om tot diepere inzichten over land en bevolking te komen, en die vervolgens op te schrijven. Het laveren over trottoirs, de verkeersdrukte, een angstige tunnelpassage, een fysieke botsing met Enrico, het gesoebat met bagagetransport…, op die momenten beseft de lezer weer dat het een fietstocht betreft. Marc Peeters
|